Op 1 juli 2025 wordt er een nieuw kunstwerk onthuld in het Hugo de Vries-perk in de Hortus.

Hugo de Vries (1848–1935) was een belangrijke Nederlandse plantenfysioloog en geneticus, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Hij was hoogleraar en verrichtte baanbrekend onderzoek in de Hortus, waar hij van 1896 tot 1918 ook directeur was.

Voortbouwend op het werk van Charles Darwin, ontwikkelde hij op basis van uitgebreide kruisingsexperimenten zijn beroemde mutatietheorie. Daarin stelde hij dat erfelijke veranderingen plotseling kunnen optreden door mutaties in ‘pangenen’, de veronderstelde dragers van erfelijke eigenschappen. Met deze theorie heeft hij een fundamentele bijdrage geleverd aan het wetenschappelijke begrip van erfelijkheid. Verder danken we aan zijn inspanningen en faam ook de vernieuwing van het Hugo de Vries-laboratorium en de Palmenkas.

Een toegankelijk kunstwerk
De bijdrage van het werk van Hugo de Vries voor de wetenschap en de Hortus is onmiskenbaar en dit dragen we graag uit naar ons publiek. In het plantenvak rondom het kunstwerk tonen we planten die van belang waren voor het onderzoek van Hugo de Vries. En met het kunstwerk brengen we wetenschappelijk onderzoek aan planten op toegankelijke wijze voor het voetlicht.

Te zien is een stilleven met voorwerpen die verwijzen naar het werk van deze Nederlandse bioloog, botanicus en een van de eerste genetici. Op een werktafel liggen een boek met voorwerpen die gebruikt worden in het botanisch onderzoek als een handloep, een determineernaald, een pincet, een potlood, een scalpel, een meetlat, een kwastje en een een microscoopglaasje. Op het boek staat een laboratoriumglas waarin zich een Grote Teunisbloem bevindt. De Vries deed veel onderzoek naar deze plant omdat hij bij deze plant sprongsgewijze veranderingen vond waarvan hij dacht dat die met mutaties te maken hadden.

Alle voorwerpen in deze sculptuur zijn in metaal gegoten maar door patina of eigen materialiteit van kleur verschillend: boek en gebruiksvoorwerpen zijn in groen gepatineerd brons gegoten, de Grote Teunisbloem in zwart gepatineerd brons en het laboratoriumglas in mat zilver gekleurd aluminium. De werktafel is van bruin gekleurd staal.

De maat van het beeld is zo gekozen dat ook kinderen de details op het werkblad kunnen bekijken. Bovendien houdt de realistische beeldtaal en de technische uitvoering van dit kunstwerk rekening met het idee dat de objecten èn de bloem voor mensen met een visuele beperking aangeraakt kunnen worden en zo ook voor hen ervaarbaar zijn.

Foto: Friso Keuris